maandag 26 april 2010

De Houdini van de Lage Landen

Daar zit hij. Zo van de achterkant ziet hij er gewoon uit als anders. Een kaal hoofd met een keurig getrimd grijs randje haar. Even denk ik nog dat ze het allemaal een beetje hebben overdreven, dat het wel meevalt. Maar terwijl mijn voeten me dichterbij zijn voorkant brengen, zet mijn binnenste zich toch maar een beetje schrap. En niet voor niets, blijkt zodra ik durf te kijken naar zijn gezicht.

Het is dat ik zijn achterkant en zijn te hoog opgetrokken broek meteen herken, maar anders had het iedereen behalve mijn pake kunnen zijn. Mijn pake heeft geen negerlippen, mijn pake kan gewoon zijn ogen opendoen. Mijn pake brabbelt niet, maar spreekt gewoon volzinnen en mijn pake is niet bont en blauw en bedekt met schaafwonden.

Maar het is wel mijn pake. Mijn pake die voor de tweede keer is ontsnapt uit het verzorgingscentrum voor Alzheimerpatienten. Dit keer uit Nieuw Mellens, hij woonde er net een dag. We hoopten dat het een thuis voor hem zou zijn, maar daar dacht hij duidelijk anders over. En dus liep hij weg. Verward en bang zwierf hij meerdere uren door de stad die hij ooit zo goed kende en die hem nu vast vreemd voor zal hebben gekomen. Om tenslotte, zwaargewond te eindigen in een ambulance.

Hoe en wat er is gebeurd zullen we nooit precies weten. Hij kan het ons niet vertellen want hij weet het niet meer. Misschien is hij gewoon heel ongelukkig gevallen. Misschien is het erger. Feit blijft dat hij nu heel veel pijn heeft, geopereerd moet worden en misschien wel nooit meer zo wordt als hij was. Feit blijft dat Nieuw Mellens niet goed op hem gepast heeft.

Want pake woont niet meer bij beppe, woont niet meer in zijn geliefde huis, omdat hij telkens ontsnapt. Omdat het te onveilig voor hem was dat wij op hem pasten, vroegen we het aan anderen. Aan mensen die dat goed kunnen, aan mensen die daar geld voor krijgen. En die mensen, lieten hem, wetende dat hij de Houdini van de Lage Landen was, gewoon ontsnappen. En dus ben ik boos en verdrietig.

Want pake heeft pijn, pake kan niet meer kijken, pake kan niet meer praten. Pake is niet meer pake. En hij weet niet eens waar hij is, hoe het komt en wanneer het overgaat. Niet alleen opgesloten in zijn hoofd, ook nog opgesloten in zijn lichaam... Ik ben boos, verdrietig en heb medelijden. En ik vraag me alleen maar af of de deur deze keer wel goed op slot zit.

Berlijn

Niet alleen de vogels vlogen van Oost naar West Berlijn omdat ze soms in het oosten, soms ook in het westen willen zijn. Nee, deze fladderaar vloog ook, van west naar oost, van oost naar west, zonder te weten wanneer ze zich nou precies in oost of in west bevond. Gewoon omdat het kon, gewoon omdat het leuk was. Maar tegelijk met een besef dat er, iedere keer dat een stukje muur opdoemde, keihard inhakte. Tot twintig jaar geleden konden de Duitse Femmes niet heen en weer, of op en neer lopen waneer ze maar wilden. Tot twintig jaar geleden werden mensen teruggevloten en zelfs neergeschoten als ze een poging deden van oost naar west of andersom te reizen.

Berlijn. Wat een stad. Ik slenter met mijn lief over de Kürfurstendam, drink een bakje koffie onder de TV zendmast, bezoek de Alexanderplatz, sta stil bij de Gedächtniskirche en voel me stil in de Berliner Dom. Ik geniet van de Duitse zon die mijn gezicht verwarmt en neurie telkens weer het liedje van Klein Orkest. 'Over de Muur, over het IJzeren gordijn...'.

Ik zit met mijn lief in de dubbeldekkerbus die ons langs de schatten van de stad rijdt. Met de wind door mijn haren luister ik naar de Vlaamse mevrouw die door de koptelefoon vertelt dat een bekende dichter nog voor de oorlogen over Berlijn zei: Het is een stad die gedoemd is altijd te 'worden' en nooit gewoon te 'zijn'. En ik denk aan de tekst die me zo dierbaar is: 'Happiness is a journey, not a destination' om me vervolgens te beseffen dat Berlijn en ik best veel gemeen hebben.

Altijd op weg naar wat we kunnen zijn. Altijd 'under construction'. Maar het geluk zit hem in de weg, en niet in de bestemming. En dat voelde ik, daar in die prachtige stad Berlijn, op de gelukkigste dag van mijn volwassen leven.